Ali Can POLAT
Tarım Kredi Kooperatifleri Grubu’nun iştiraklerinden Gübretaş’ın Kocaeli fabrikasındaki grev 52’nci güne ulaştı. Kurumla ilgili iddiaların ardı arkası kesilmezken SÖZCÜ, grevdeki işçilerle konuştu. Gübretaş’ın üst düzey beyaz yaka da dahil bütün işçi maliyetinin toplam giderin yüzde 16’sı olduğunu söyleyen işçiler, “52 gündür, yüzde 84 zararı neden göze alıyorsunuz? Üretimin durmasına neden sessizsiniz? Burası birilerine peşkeş mi çekilecek” sorularını sordu. İşçiler “Peşkeş hayali kurmayın, direniriz” dedi.
YÖNETİM UMURSAMIYOR
Gübretaş işçisi en son 2024 yılbaşında zam aldı. O günden bu yana ortalama 34 bin TL’lik maaşlarla çalışan işçiler, yüzde 95 zam talep etti. İşveren görüşmelerin başladığı mart ayında yüzde 30 zam teklif etti ve hiç üstüne çıkmadı.Gübretaş temmuz başında greve çıkan işçileri görmezden geldi, fabrikanın 52 gündür üretim yapmamasını umursamadı. Bu sırada gübre pazarı boş kaldı. Tarım Kredi Kooperatifi, kendi fabrikasını çürümeye bırakırken ihtiyacı olan gübreyi Mehmet Cengiz’in şirketi Eti Gübre’den aldı. Daha önce İstanbul’un göbeğindeki binası değerinin altında satılan Gübretaş’ın üretiminin durdurularak pazar payının özel şirketlere bölüştürülmesi kulislerde, “Peşkeş hazırlığı mı var?” iddiaları yarattı.
ÇİFTÇİ İÇİN KAYIP OLUR
Kocaeli Yarımca’da grevdeki işçilerle bir araya gelerek bu konuyu konuştuk. Gübretaş’ın en büyük üretiminin yılda 850 bin ton ile bu fabrikada yapıldığını söyleyen Petrol-İş Sendikası Şube Başkanı Nesimi Yetişoğlu, “Biz greve çıktığımızda gübrenin tonu 28.500 TL’ydi, şu an internette 35 bin TL’ye görüyoruz. Burada 52 gündür üretim yok, pazar payını özel şirketler alıyor, çiftçi özel şirkete mecbur bırakılıyor. Tüm bunlar olurken işveren tarafı bizimle iletişime geçmiyor. Neyi bekliyorlar? Zarar ettirip bu fabrikayı kapattırmak mı istiyorlar? Zarar ettirip birilerine peşkeş mi çekecekler burayı? Türkiye için çok büyük kayıp olur. Burası olmazsa çiftçi bugün 35 bin liraya aldığı gübreyi 70 bin liraya alır” diye konuştu.
SÖZCÜ’ye konuşan işçiler, Tarım Kredi Genel Müdürü Hüseyin Aydın’ı göreve davet etti.
2 yıllık maaş 2 aylık zararın 10’da 1’i
Şirket grev süresince piyasa değeri yaklaşık 6.1 milyar TL olan 180 bin ton gübre üretebilirdi. İşçinin istediği zammı verse, 2 yıllık toplam maaş ödemesi ortalama 650 milyon TL olacaktı. Yani şirket sadece 2 ayda, 2 yıl boyunca işçiye vermekten kaçtığı ödemenin neredeyse 10 katı kadar zarar etti.
Makineler çürüyor
Fabrikadaki makinelerin çürümeye bırakıldığını söyleyen Petrol-iş Şube Başkan Yardımcısı Teoman Aydınoğlu, “Gübraş’ın çalışmamasıyla makinelerimiz korozyondan ve nemden zarar görüyor, çürüyor içeride. Çalışan maliyeti için üretimin durmasına göz yumuyorsanız, çalışan maliyeti yüzde 16, siz her gün çiftçimizi, Tarım Kredi’yi neden yüzde 84 zarara uğratıyorsunuz? Bu konu iyice araştırılmalı” dedi. Sendikanın işyeri Baş Temsilcisi Necmettin Özgül de şunları söyledi: “Gübretaş’ın pazar payı 4-5 yıl önce yüzde 40 iken bugün yüzde 10’lu seviyelere geldi. Gübretaş küçülme modunda, biz pandemide bile üretimi durdurmamıştık. Ama yönetim neler planlıyor ne oluyor bilmiyoruz.”
Peşkeşe direniriz
2 çocuklu işçi Ramazan Parlak, “Okullar açılıyor işçi sıkıntıya girer, pes eder diye düşünmesinler. Gerekirse okullarını dondururum ama hakkımdan geri adım atmam. Gübretaş’ı birilerine peşkeş çekmek isteyenler, siyasetle geliyorlar burayı yönetmeye. Buranın gerçek sahibi işçiler, çiftçilerdir. Biz 51 gündür alın terimizin karşılığını almak için nasıl direniyorsak yarın bu fabrikaların çiftçide kalması için de direnmeye hazırız” ifadelerini kullandı.
Neden bu işkence?
Gübretaş’ta 16 yıldır çalışan işçi Serkan Mert, “Ortalama 34 bin lira maaşla insan nasıl rahat çalışacak? Tehlikeli kimyasallarla çalışıyoruz, düşük maaş alıyoruz buna rağmen buraya her geldiğimizde bacaların tütmemesi içimizi acıtıyor. Neden bize ve Türk çiftçisine bu reva görülüyor anlamak istiyoruz. Neden bu işkence? Gübretaş yöneticilerinin içi acımıyor mu” diye sordu.
